Thay vì chỉ tập trung vào sản lượng hàng hóa, khu vực Đông Bắc đang chuyển hướng sang một nền nông nghiệp coi trọng sự hài hòa với thiên nhiên, phát huy những sản phẩm đặc trưng, đồng thời bảo tồn văn hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng địa phương.
Vùng Đông Bắc, với vai trò chiến lược về an ninh quốc gia, nguồn nước và đa dạng sinh học, đang chứng kiến một sự chuyển mình quan trọng trong định hướng phát triển nông nghiệp. Thay vì chỉ nhấn mạnh vào sản xuất hàng loạt, quy hoạch mới tập trung vào việc xây dựng một nền nông nghiệp sinh thái, bền vững và mang đậm bản sắc địa phương.
Quy hoạch vùng giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, không chỉ là sự cụ thể hóa các chiến lược quốc gia mà còn là một "bước ngoặt" trong việc khai thác tiềm năng độc đáo của vùng. Với sự đa dạng về văn hóa dân tộc và điều kiện tự nhiên đặc thù, Đông Bắc có cơ hội phát triển các mô hình kinh tế sáng tạo dựa trên các nguyên tắc thuận tự nhiên, kinh tế xanh, tuần hoàn và giảm phát thải carbon.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, trọng tâm sẽ là phát triển các sản phẩm an toàn, hữu cơ, đặc sản và có giá trị cao, gắn liền với bảo tồn các giống cây trồng, vật nuôi bản địa. Thay vì hình thành các vùng chuyên canh quy mô lớn một cách rải rác, khu vực sẽ ưu tiên các mô hình sản xuất tập trung có quy mô phù hợp, kết nối chặt chẽ với chế biến thủ công, tinh chế và thị trường ngách trong và ngoài nước.
Việc duy trì diện tích lúa vẫn được coi trọng, đặc biệt là các giống lúa quý, lúa đặc sản ở các vùng có lợi thế. Song song đó, các cây công nghiệp chủ lực như chè, cà phê, mắc ca sẽ được phát triển theo hướng nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng thông qua chế biến sâu, xây dựng thương hiệu địa phương. Các trung tâm chế biến chuyên biệt sẽ được hình thành để thúc đẩy sự phát triển của các ngành này.
Kinh tế rừng sẽ được khai thác một cách bền vững, không chỉ tập trung vào gỗ mà còn chú trọng đến các sản phẩm ngoài gỗ, dược liệu dưới tán rừng và dịch vụ môi trường rừng, bao gồm cả tiềm năng từ thị trường tín chỉ carbon. Mục tiêu là nâng cao thu nhập cho người dân làm nghề rừng đồng thời bảo vệ đa dạng sinh học và chức năng phòng hộ của rừng.
Chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản sẽ phát triển theo hướng tận dụng lợi thế địa phương, bảo đảm an toàn sinh học và thân thiện với môi trường. Các mô hình nuôi trồng kết hợp, đa dạng hóa đối tượng nuôi sẽ được khuyến khích.
Đặc biệt, vùng Đông Bắc sẽ chú trọng xây dựng các trung tâm nghiên cứu và chuyển giao công nghệ nông nghiệp phù hợp với điều kiện địa hình và khí hậu đặc thù. Ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số sẽ được đẩy mạnh để nâng cao hiệu quả sản xuất, quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Trong lĩnh vực dịch vụ, sự phát triển sẽ tập trung vào khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, văn hóa cộng đồng và du lịch nông nghiệp gắn với các sản phẩm đặc trưng. Kinh tế cửa khẩu biên mậu cũng sẽ được chú trọng phát triển theo hướng bền vững, tạo động lực cho giao thương và du lịch.
Tóm lại, hướng phát triển nông nghiệp của vùng Đông Bắc không chỉ đơn thuần là tăng trưởng kinh tế mà còn là sự hài hòa giữa bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, phát huy bản sắc văn hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, hướng tới một tương lai nông nghiệp xanh và bền vững.